CEO khởi sự doanh nghiệp cần chuẩn bị những gì?

Sự Am Hiểu Lĩnh Vực Ngành

Am hiểu lĩnh vực ngành là yếu tố cần thiết đối với một CEO, giúp họ tạo ra những chiến lược hiệu quả và bền vững. Một CEO thực sự hiểu biết về lĩnh vực của mình mới có thể xây dựng và thực thi các chiến lược đúng đắn. Quản trị chiến lược đòi hỏi việc tạo lập và duy trì các định hướng chiến lược. Một chiến lược gia giỏi cần trả lời chính xác các câu hỏi: “Tạo lập cái gì?”, “Khi nào?” và “Duy trì bằng cách nào?”. Các tổ chức không biết tạo lập cái gì và khi nào sẽ bị tụt hậu và bị bỏ rơi trong cuộc cạnh tranh toàn cầu. Ngược lại, tổ chức đã tạo lập nhưng không duy trì được lợi thế cạnh tranh cũng sẽ hoạt động không hiệu quả và sớm bị bỏ rơi.

Hình Thành Kế Hoạch Chiến Lược

Để hình thành kế hoạch chiến lược, tổ chức cần trang bị các kiến thức về tư duy hệ thống, sử dụng các thông lệ quốc tế hoặc chuẩn ngành để hiểu vị trí và lợi thế cạnh tranh của mình trong thị trường. Tổ chức cần tìm kiếm các cơ hội để đồng bộ với chiến lược của mình, cung cấp thông tin kịp thời để hỗ trợ quá trình ra quyết định, xây dựng chiến lược nhân lực phù hợp với mục tiêu và sứ mệnh của tổ chức. CEO cần nắm vững các công cụ phân tích chiến lược như SWOT, PESTLE, phân tích kịch bản, 5-forces, ma trận tăng trưởng, cũng như hiểu rõ tầm nhìn, giá trị, sứ mệnh và các mục tiêu chiến lược của tổ chức.

Thu Thập Thông Tin và Tư Duy Hệ Thống

Thu thập thông tin là giai đoạn khởi đầu cần thiết để tổ chức hiểu rõ vị trí của mình trong thị trường, nhận diện lợi thế cạnh tranh, cơ hội và hạn chế. Nếu không thực hiện tốt công việc này, tổ chức có thể đi sai hướng, tốn nhiều thời gian và nguồn lực. Tổ chức cần thu thập thông tin từ cả bên ngoài và bên trong. Thông tin chất lượng và chuyên sâu sẽ giúp xây dựng tầm nhìn, sứ mệnh, giá trị và thiết lập các mục tiêu chiến lược.

Tư duy hệ thống là cách nhìn về tổ chức như một thể thống nhất gồm nhiều thành phần gắn kết và phối hợp với nhau. Mỗi thành phần đóng góp vào giá trị chung, tạo ra sự khác biệt riêng cho tổ chức. Thách thức trong quản trị chiến lược là làm sao để các thành phần này phối hợp hiệu quả để đạt được mục tiêu chiến lược. Tư duy hệ thống cũng cần xem xét tác động của sự thay đổi từng thành phần lên toàn bộ hệ thống. Ví dụ, thay đổi chiến lược chi phí thấp sẽ ảnh hưởng đến ngân sách, hoạt động và quy trình sản xuất của tổ chức.

Tư duy hệ thống còn xem xét tác động của môi trường bên ngoài như kinh tế, chính trị, luật pháp, xã hội, khách hàng, đối thủ lên tổ chức. Điều này ảnh hưởng đến cách thức hoạt động và chiến lược của tổ chức. Tư duy hệ thống cũng xem xét tổ chức theo quá trình từ đầu vào, quy trình xử lý đến đầu ra, bao gồm thông tin, nguồn lực, phương pháp xử lý và kết quả đạt được.

Phân Tích PESTLE

Phân tích PESTLE giúp tổ chức hiểu rõ lực tác động của các yếu tố chính trị, kinh tế, xã hội, công nghệ, luật pháp và môi trường. Phân tích này có thể áp dụng ở nhiều cấp độ trong tổ chức như toàn bộ tổ chức, phòng ban hoặc hoạt động cụ thể. Phân tích PESTLE cũng là công cụ quan trọng trong phân tích rủi ro chiến lược, chỉ ra các sự kiện có thể xảy ra trong khung thời gian cụ thể. Phân tích cần sự tham gia của các chuyên gia, thông qua khảo sát, phỏng vấn, thảo luận để chỉ ra cơ hội, nguy cơ, mối liên hệ giữa nguyên nhân, sự kiện và kết quả.

– Phân tích chính trị: Nhận diện thông tin về chính trị, chính sách thuế, chính sách di dân, sự ổn định của chính phủ, mức độ tham nhũng, giúp các công ty đa quốc gia ra quyết định về mở rộng trụ sở hoạt động.
– Phân tích kinh tế: Dự báo tình hình kinh tế, giá cả và nhân lực, tình hình lạm phát, thu nhập gia đình, giúp tổ chức quyết định mở rộng quy mô trong bối cảnh kinh tế phù hợp.
– Phân tích xã hội: Phân tích về độ tuổi, tôn giáo, trình độ đào tạo, cấu trúc gia đình, phong cách sống, phương tiện truyền thông phổ biến, ảnh hưởng của toàn cầu lên văn hóa địa phương, ảnh hưởng đến các quyết định về kênh bán hàng và phương pháp tuyển dụng.
– Phân tích công nghệ: Nhận diện xu thế ứng dụng công nghệ, công nghệ mới, lỗ hổng công nghệ, giúp tổ chức quyết định mức độ đầu tư và đảm bảo an ninh dữ liệu.
– Phân tích luật pháp: Xem xét xu thế về bản quyền, bảo hộ bản quyền, kiện tụng tại nơi làm việc, luật pháp liên quan cổ đông, giúp tổ chức đưa ra quyết định về rủi ro và chi phí pháp lý.
– Phân tích môi trường: Quy định về tác động môi trường, giải pháp thay thế để bảo vệ môi trường, công nghệ giảm thiểu tác động môi trường, giúp tổ chức xây dựng các chính sách phát triển bền vững.

Kỹ năng quản trị chuẩn quốc tế

Trong tổ chức, vai trò nhiệm vụ của CEO và các vị trí quản lý khác được phân chia một cách rõ ràng và cụ thể nhằm tạo ra mô hình quản trị tối ưu nhất. Có nhiều mô hình tổ chức phù hợp với đặc thù cụ thể của doanh nghiệp. Dù mô hình nào, về mặt kỹ năng CEO cũng phải am hiểu các kiến thức như:

– : môn học nói về việc Quản trị (Governance) và các phương diện của hiện thực chiến lược hiện đại, bao gồm khả năng phân tích môi trường, xây dựng chiến lược kinh doanh, chiến lược các bộ phận, xác định các con đường và phương tiện thực hiện, thiết kế mô hình kinh doanh, trải nghiệm khách hàng, hiểu về kiến trúc hệ thống quản trị và quản lý sự thay đổi và cải tiến tô chức.

– : môn học giúp trang bị kiến thức về quản lý các dòng chảy về nguyên liệu, hàng hóa, dịch vụ, dòng chảy về thông tin, dòng chảy về tiền, tích hợp công nghệ, quản lý đối tác, quản trị kho bãi, năng lực dự báo, quản lý logistics, quản lý năng lực phục vụ cho sản xuất, …

– : môn học cần thiết phải tích hợp vào chiến lược và mọi hoạt động trong tổ chức, giúp tổ chức đạt được các mục tiêu đề ra, nhận diện rủi ro, đánh giá và xử lý rủi ro, thiết lập khẩu vị rủi ro, xây dựng hệ thống kiểm soát, báo cáo và truyền thông về rủi ro, xây dựng văn hóa rủi ro, ..

– : môn học giúp CEO có được cách nhìn ở góc độ nhà quản lý, vận dụng các công cụ kỹ thuật của kế toán quản trị giúp ra quyết định tối ưu, xây dựng ngân sách, phân tích tối ưu trong công tác lựa chọn dự án, làm hay mua, đánh giá hiệu quả của các chỉ số tài chính, …

– : môn học giúp có được cách nhìn toàn diện và phương pháp hệ thống trong việc triển khai các dự án trong tổ chức, hiện thực các chiến lược. Môn học được thiết kế theo chuẩn mực quản lý dự án quốc tế PMI.

– : môn học giúp CEO nâng cao năng lực trong quản lý con người, tạo động lực, hiểu và nâng cao kỹ năng ảnh hưởng, tạo tầm nhìn, định hình văn hóa, quản lý sự thay đổi, nâng cao năng lực đổi mới sáng tạo cho tổ chức.

Kiến thức hệ thống giúp CEO tạo được sự thống nhất cơ bản về ngôn ngữ và tư duy với các phòng ban chuyên môn, từ đó nâng cao khả năng dẫn dắt, tương tác, khai thác thông tin, quản trị các phòng ban tốt hơn.