Quản trị rủi ro là gì? Quy trình 5 bước quản trị rủi ro hiệu quả cho doanh nghiệp

1. Do sự biến động của thị trường làm giảm giá tài chính.
2. Các quyết định của doanh nghiệp làm ảnh hưởng khả năng kiểm soát nợ và kiểm soát dòng tiền.

Tại sao cần phải quản trị rủi ro và kiểm soát nội bộ trong doanh nghiệp?

Việc quản trị rủi ro hiệu quả và xây dựng hệ thống kiểm soát nội bộ vững mạnh là cốt lõi trong công tác quản lý và điều hành doanh nghiệp. Để doanh nghiệp có vị thế vững chắc trên thị trường, người quản lý phải tích hợp quản trị rủi ro vào các hoạt động và quy trình của tổ chức. Khi đó, doanh nghiệp sẽ nhận được những lợi ích sau:

– Hạn chế và ngăn chặn rủi ro không cần thiết: Giảm thiểu các rủi ro tiềm tàng giúp doanh nghiệp hoạt động ổn định hơn.
– Sử dụng hợp lý dòng tiền đầu tư: Quản trị rủi ro hiệu quả giúp doanh nghiệp tối ưu hóa lợi nhuận.
– Điều chỉnh công việc phù hợp theo thời gian: Dễ dàng sắp xếp và điều chỉnh công việc tùy thuộc vào từng giai đoạn.
– Số liệu thống kê rõ ràng: Cung cấp dữ liệu chi tiết và chính xác giúp báo cáo tài chính và kế toán đáng tin cậy hơn.
– Ngăn chặn rủi ro gian lận: Bảo vệ tài sản và uy tín của doanh nghiệp khỏi các hành vi gian lận.
– Quy trình quản lý trơn tru: Giúp doanh nghiệp vận hành và quản lý hiệu quả hơn.
– Tối ưu hóa hệ thống quản lý: Cải tiến liên tục hệ thống quản lý để mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp.
– Môi trường làm việc chuyên nghiệp: Tạo môi trường làm việc thống nhất và phối hợp chặt chẽ giữa các bộ phận.

Quản trị rủi ro và kiểm soát nội bộ hiệu quả là chìa khóa thành công trong quản trị doanh nghiệp

Quy trình quản trị rủi ro trong doanh nghiệp có mấy bước?

Để quản trị rủi ro hiệu quả, tổ chức cần áp dụng khung quản trị rủi ro một cách có hệ thống, bao gồm các yếu tố sau:

1. Thiết lập môi trường cho quản trị rủi ro: Tạo ra một môi trường hỗ trợ việc nhận diện và quản lý rủi ro.
2. Thiết lập khẩu vị rủi ro: Xác định mức độ rủi ro mà tổ chức có thể chấp nhận.
3. Xây dựng chính sách và hướng dẫn quản lý rủi ro: Phát triển các quy định và hướng dẫn cụ thể.
4. Cơ cấu tổ chức và vai trò trách nhiệm: Xác định rõ vai trò và trách nhiệm của từng bộ phận.
5. Xây dựng văn hóa rủi ro: Tạo ra một văn hóa trong đó quản trị rủi ro được coi trọng.
6. Nâng cao năng lực về quản trị rủi ro: Đào tạo và phát triển kỹ năng quản trị rủi ro.
7. Xác định các hệ thống kiểm soát: Thiết lập các biện pháp kiểm soát để giảm thiểu rủi ro.
8. Hệ thống thông tin và đánh giá cải tiến: Sử dụng hệ thống thông tin để theo dõi và đánh giá hiệu quả quản trị rủi ro.

Dưới đây là một số bước cơ bản trong quy trình thực hiện quản trị rủi ro giúp doanh nghiệp hoàn thành mục tiêu đề ra:

1. Xác định rủi ro chính xác:
– Rà soát các sự kiện: Xem xét các sự kiện có thể xảy ra và các rủi ro tiềm ẩn.
– Khảo sát các đối tượng liên quan: Thu thập thông tin từ những người liên quan.
– Xem xét các chỉ số: Nhận diện các chỉ số cảnh báo về rủi ro.
– Kiểm tra và phân tích quy trình: Phát hiện các lỗ hổng trong quy trình làm việc.
– Nghiên cứu tổn thất trong quá khứ: Đưa ra các tình huống giả định có thể xảy ra trong tương lai.

2. Phân tích rủi ro:
– Xác định mức độ gây tổn thất của rủi ro: Đánh giá ảnh hưởng của rủi ro đến mục tiêu và lợi ích của doanh nghiệp.
– Áp dụng kỹ thuật định tính và định lượng: Sử dụng phương pháp xác suất và phi xác suất để khai thác dữ liệu.
– Vận dụng mô hình quản trị rủi ro: Sử dụng các mô hình quản trị rủi ro để hỗ trợ ra quyết định.

Quản trị rủi ro hiệu quả không chỉ giúp doanh nghiệp hạn chế nguy cơ mà còn tối ưu hóa việc ra quyết định, đảm bảo sự phát triển bền vững và tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường.

Dự đoán mức độ rủi ro có thể dựa vào 2 yếu tố dưới đây: 

1. Tần suất xuất hiện rủi ro
2. Độ nghiêm trọng của rủi ro

Doanh nghiệp phân tích khả năng rủi ro đó xảy ra, sau đó đánh giá hậu quả mà nó mang lại để từ đó đưa ra phương án đề phòng phù hợp. Doanh nghiệp cần xác định rằng liệu rủi ro đó có thể được chấp nhận hay không, đo lường xác xuất xảy ra rủi ro để có những giải pháp khắc phục hiệu quả. 

Dựa vào đánh giá rủi ro, doanh nghiệp sẽ tiến hành kế hoạch để giảm thiểu mức độ rủi ro. Kế hoạch này có thể bao gồm các hạng mục: quy trình giảm rủi ro, chiến thuật phòng ngừa rủi ro và kế hoạch dự phòng nếu rủi ro xảy ra. 

Biện pháp xử lý rủi ro cụ thể như sau:

– Né tránh rủi ro: Né tránh rủi ro là bỏ qua hoặc dừng toàn bộ các hoạt động, công việc tiềm ẩn mang lại rủi ro. Biện pháp xử lý rủi ro này tuy rất an toàn nhưng đồng nghĩa với việc doanh nghiệp sẽ đánh mất toàn bộ cơ hội  mang đến lợi nhuận, sự tăng trưởng của mình. Kinh doanh rủi ro, vì thế biện pháp này chỉ nên áp dụng khi rủi ro mang lại thiệt hại lớn, khả năng xảy ra rủi ro cao.

– Chuyển giao rủi ro (Risk tranfer): Theo phương này rủi ro sẽ được chuyển một phần hoặc toàn bộ rủi ro cho cá nhân hoặc tổ chức khác (thường là các công ty bảo hiểm hoặc công cụ tài chính phái sinh). Từ đó giúp giảm thiểu trách nhiệm và rủi ro doanh nghiệp phải đối mặt. 

– Duy trì và chấp nhận rủi ro: Doanh nghiệp đã nhận dạng được rủi ro và xác định rủi ro đó có thiệt hại cho dự án hoặc việc kinh doanh của tổ chức.

– Kiếm soát, ngăn ngừa, giảm thiểu rủi ro: Với phương pháp cấp quản lý phải theo dõi chặt chẽ, xử lý kịp thời, hạn chế rủi ro xảy ra.

Ở bước này, nhà quản trị rủi ro cần: 

1. Theo dõi các rủi ro đã được xác định có sự chuyển hướng nào không. 
2. Đánh giá hiệu quả phương án xử lý đối với các rủi ro có mức độ nghiêm trọng cao, những rủi ro có độ nghiêm trọng thấp có thể chấp nhận được hay không. 
3. Nhà quản lý cần theo dõi và cập nhật tình hình thường xuyên để thay đổi phù hợp với các đánh giá cũng như kế hoạch quản trị. 
4. Theo dõi và xem xét các rủi ro mới, nắm thế chủ động để hạn chế tối đa những tổn thất cho doanh nghiệp. 

Hệ thông quản lý chất lượng ISO 9001 là phương pháp đánh giá, giảm thiểu rủi ro, hạn chế chi phí phát sinh được doanh nghiệp trong nước và cả thế giới sử dụng. Ngoài ra, ISO còn mang lại uy tín, sự tin tưởng đối với khách hàng; giúp thương hiệu củng cố và nâng cao hình ảnh cũng như uy tín của mình, được thừa nhận toàn cầu; mở ra cơ hội kinh doanh mới,..

Kiểm soát nội bộ là gì?

Kiểm soát nội bộ được định nghĩa theo Chuẩn mực COSO – 2013 như sau: : 

“Kiểm soát nội bộ là quy trình do Ban quản trị, và các cá nhân khác trong đơn vị thiết kế, thực hiện và duy trì để tạo ra sự đảm bảo hợp lý về khả năng đạt được mục tiêu của đơn vị trong việc, đảm bảo độ tin cậy của báo cáo tài chính, đảm bảo hiệu quả, hiệu suất hoạt động, tuân thủ pháp luật và các quy định có liên quan.”

Ta có thể hiểu kiểm soát nội bộ là việc đề ra các yêu cầu, quy định, quy trình, chính sách phù hợp với chính sách pháp luật nhằm hoàn thành mục tiêu doanh nghiệp đề ra và giảm thiểu các rủi ro cho hệ thống quản lý. 

Mối quan hệ giữa quản trị rủi ro và kiểm soát nội bộ

Mối quan hệ tương quan giữa quản trị rủi ro và kiểm soát nội bộ

Môi trường quản trị (Governance), quản lý rủi ro (Risk Management), và kiểm soát nội bộ (Internal Control) được gọi tắt là GRC là thành phần nền tảng và là đối tượng của công tác quản trị chung, quản lý rủi ro, kiểm toán nội bộ hiện nay. Trong đó môi trường quản trị là nền tảng và điều kiện cho phép quản lý rủi ro được thực hiện. Quản lý rủi ro bao gồm các phương pháp và kỹ thuật nhận diện các rủi ro tương ứng trong doanh nghiệp, và kiểm soát nội bộ bao gồm các biện pháp giúp xử lý các rủi ro.

Quản trị tổ chức, quản trị rủi ro và kiểm soát nội bộ là chìa khóa then chốt giúp công tác quản lý đạt hiệu quả tối ưu. Ba yếu tố này có tác động qua lại lẫn nhau, bỗ trợ nhau nhằm đạt được mục tiêu cao nhất. 

Thực tế triển khai hệ thống quản trị rủi ro và kiểm soát nội bộ hiện nay

Trước sự thay đổi toàn cầu sau đại dịch Covid-19, nhiều doanh nghiệp hướng đến việc tìm kiếm giải pháp quản trị rủi ro và kiểm soát nội bộ tối ưu nhằm giảm thiểu thiệt hại, hạn chế tổn thất và nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh. 

Hiện nay, quản trị rủi ro và kiểm soát nội bộ đã được tiếp cận theo phương thức chủ động nhằm mang đến lợi ích lâu dài trong tương lai, hạn chế tối đa những phát sinh sự cố không mong muốn. 

Để nâng cao hiệu quả chiến lược kinh doanh, nhiều doanh nghiệp trang bị hệ thống quản trị rủi ro không chỉ cho các tổ chức cấp cao mà còn cho từng phòng ban, từng nhân viên. 

Thực trạng áp dụng hệ thống quản trị rủi ro và kiểm soát nội bộ của các doanh nghiệp hiện nay

Có thể nói vai trò của hệ thống quản trị tổ chức, quản lý rủi ro và kiểm soát nội bộ trong hoạt động doanh nghiệp là vô cùng to lớn. Tuy nhiên, khi đề cập đến các hệ thống này, mỗi doanh nghiệp sẽ hiểu theo hướng khác nhau. Hơn nữa, họ cũng thắc mắc nhiều vấn đề khác như: hệ thống này bao gồm thành phần gì, phương pháp xây dựng ra sao, biện pháp nào để đánh giá hiệu quả và tính khả thi, làm thế nào để cải tiến hệ thống phù hợp với từng mô hình doanh nghiệp khác nhau,…

Quản trị rủi ro và kiểm soát nội bộ là hai hoạt động mang đến nhiều lợi ích cho doanh nghiệp. Mong rằng những chia sẻ có thể giúp doanh nghiệp ứng dụng hiệu quả cho hoạt động kinh doanh của mình. Nếu doanh nghiệp cần hỗ trợ tư vấn về khóa học hoặc giải đáp thắc mắc về quản trị rủi ro, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua hotline hoặc truy cập website để được nhân viên tư vấn tận tình.